İlişkili Yazılar

1. Enzim Nedir?
2. Enzimlerin İçeriği
3. Enzim Hakkındaki Sorulara Devam

Tarih: 09.10.2003
Kategori: Disiplinlerarası Kimya Biyokimya Biyokimya Hakkında Genel Bilgiler
300097 kez okundu.

Enzimler Hakkında Akla Takılanlar

Enzim nedir?

Enzimler biyolojik sistemlerdeki duzenleyicilerdir. Canli sistemlerde gerceklesen hemen her reaksiyon enzimler denetiminde olur. Katalizorler gibi gerceklestirdikleri reaksiyonu kazasiz atlatip degismeden kalirlar ama katalizorlere nispetle daha karmasik ve daha yeteneklidirler. Katalizorlerde birden fazla urun olusur, fakat enzimlerin oldugu yerde urun tektir.

Yapisi hakkinda bilgi verebilir misiniz?

Bu soruyu 1980'lerden once sormus olsaydiniz enzimin aminoasitlerden olusan protein oldugunu soyleyebilirdik. Artik bu tam anlamiyla dogru degil. Son senelerde yapilan arastirmalar enzimlerin protein yapisinin yaninda RNA yapisinda da olabilecegini gostermistir. Yine de genel olarak protein dizininin belli bir duzene gore kivrilip yumak halini alan karmasik yapilar oldugunu soylemek mumkun.

Enzimlerin “belli bir duzene” gore yapilandigindan bahsettiniz. Enzim yapilari hakkinda bircok sey yazilip ciziliyor. Onlarca yuzlerce aminoasitten olusan bir molekul, milyonlarca mumkun duzen icerisinde hep ayni yapiyi secmektedir. Hatta denaturasyon denilen islemle enzimin yapisini bozdugumuzda dahi cok kisa zamanda tekrar eski haline donebilmektedir. Kaba bir hesapla enzimin milyonlarca ihtimali deneyip eski haline donmesi dakikalar almasi gerekirken saniyenin onda biri gibi kisa bir surede eski yapisina donebilmektedir. Bu gozlemden yola cikarak enzimlerin diger olasiliklara gore bir hayli kararli oldugunu soyleyebiliriz. Bunu saglayan etkenler nedir?

Oncelikle benim yerime enzimin yapisini acikladiginiz icin tesekkurler. Soylediklerinizden katilamayacagim tek sey enzimlerin cok kararli yapilara sahip oldugu. Sanildiginin aksine enzimler cok kararli bir duzene sahip degillerdir. Nicel olarak aciklamak gerekirse bir enzimin yapisini bozmak icin 40 kkal'lik bir enerji yeterli. Bu da yaklasik olarak sadece iki hidrojen bagini kirmak icin gerekli enerjiye esittir. Evet, enzimin yapisini korumasini saglayan bircok kuvvet var. Fakat bu kuvvetler ayni zamanda baska etkenlerin de olmasini engelledigi icin toplamda boyle kucuk bir kararlilik enerjisiyle karsilasiyoruz. Sonuc olarak, enzimin yapisini bozmak hic de zor degildir. Bu yuzden belli sicaklik araliklarinda ve belli pH degerlerinde aktiftirler. Denature enzimin eski haline nasil bu kadar hizli donebildigi konusunda ise belirsizlik hakim. Suan bilinen, enzimlerin asil hallerine donebilmelerini saglayan ‘chaperone' adi verilen yapilarin canli sistemde hazir kit'a bekledigidir.

Gercekten cok ilginc. Bu ilginc sohbetimize kisa bir ara vermek istiyorum hocam izninizle. Evet sayin seyirciler, sayin biyoloji meraklilari reklamlardan hemen sonra daha ilginc sorularla karsinizda olacagiz.

Üye Yorumları