Dry Box Nedir?

Dry box namı diğer glove box anorganikçilerin kullandığı gayet ilginç bir alettir. Türkçesini özellikle kullanmadığımı belirteyim- e malumunuz, kuru kutu veya eldivenli kutu lafları hafiften ilginç kaçar..

Dry box'ın görünümü yukarıdaki gibidir. Hayatında bununla ilk kez karşılaşan biri başlangıçta epey bir şaşkınlık yaşar, ama sonradan alışır:çünkü muhtaçtır. Aletin amacını ve çalışma ilkesini anlatıyım kısaca: Bildiğiniz gibi bazı bileşikler havada kararlı olmayabilir. Bunun sebebi havanın oksijeni tarafından yükseltgenmek veya su buharı ile tepkimeye girmek olabilir. Kolayca yükseltgenebilen bazı d metal bileşikleri ilk, kolayca hidroliz olabilen d metal halojenürleri (misal TiCl₄, MoCl₅) veya epoksit benzeri organik bileşikler de ikinci duruma örnek teşkil ederler.

Böyle bileşiklerin kullanımı ve saklanması sırasında çok dikkatli olunmalıdır; tepkimeler Argon veya azot altında yürütülür ama bu yetmez. Bileşikler havanın olmadığı bir ortamda saklanmalı, Kızılötesi (IR) gibi spektrumlar böyle bir ortamda hazırlanmalıdır: Bunun çözümü ise Dry Boxtır. Bu aletin özellliği argonla dolu olması ve şekilde görülen eldivenler sayesinde içinde iş yapmamıza olanak sağlamasıdır. Aletin alt tarafında basıncın ayarlanabildiği bir pedal bulunur ve onun yardımıyla basınç azaltılarak kolumuzu eldivenlerden içeri sokabiliriz. Bu şekilde iş yapmak oldukça meşakkatlidir çünkü yazın terlediğinizde terinizi silemezsiniz; aynı şekilde gözlüğünüz hafiften düştüğünde yerine itemezsiniz. Öyle işte.. Sonra işiniz bitince de pedal aracılığıyla basıncı arttırarak kollarınızı çıkartabilirsiniz.



Peki camlı bölmenin sağ tarafı ne işe yarıyor diye sorabilirsiniz: Cevabı Dry Box'ın en can alıcı noktasıdır, çünkü o kısım aletin içine bir şey koymaya veya ordan bir şey almaya yarar.. Yani dış dünyayla kuru kutu arasında bir ara bölgedir. Bu bölmenin hem vakum hem de argon girişi vardır, ayrıca biri camlı bölmeye diğeri de dışarıya açılan iki kapağı bulunur. Camlı bölmeye açılan kapak kapalıyken dışardan bölmeye giriş yaparak istediğiniz maddeyi koyarsınız. Sonra kapağı kapatıp vakumla havayı çekersiniz, sonra da argon verirsiniz. Bu şekilde birkaç kez vakum argon yaparsınız; sonunda artık maddenizin hava içermediğine eminsinizdir. Camlı bölmeye açılan kapağı açıp maddenizi içeri alabilirsiniz. Çıkarırken de benzer bir işlem uygulanır.

Bu aletin Türkiye'de bulunma durumunu açıkçası bilemiyorum; olabilir de olmayabilir de.. Ama bu yazının yegane amacı yurt dışına çıkan birinin bunu ilk kez gördüğünde afallamasını önlemektir..

Üye Yorumları

Yazar	Mesaj
cemyildirim	Tarih: 03.06.2008 Hocam aciklama super ise yaradi tesekkurler.
nunal	Tarih: 08.06.2008 Bize de hocamız sağlığımız için tehlikeli olan kimyasallarla çalışırken 'eldivenli kuru kutu' yu kullanabileceğimizi söylemişti. Bu terimi ilk kullandığında okumayı yeni öğrenen ilkokul çocukları gibi bakmıştık yüzüne :)Bu konuda şurada da az bir bilgi var: http://www.aof.anadolu.edu.tr/kitap/IOLTP/2282/unite18.pdf
nunal	Tarih: 07.09.2008 http://www.chem.cuhk.edu.hk/lab_technique_6handling.htm Bu adreste dry box videolarında çok şirin Çinli meslektaşlarımız :) dry box ile çalışıyor :) Nasıl çalıştığını da göstermiş oluyorlar.
mpir	Tarih: 08.09.2008 adresteki bilgiler gerçekten güzelmiş.çalışma şeklini her laboratuvar aletinde olduğu gibi görerek öğrenmek en güzeli..
saltunoglu	Tarih: 10.09.2008 Ben 2006 yazında Berlin'de staj yaparken görmüstüm bu cihazı.organık kimyada master yapan bı arkadasım kullanılıyordu...