Tarih: 07.10.2004
Kategori: Disiplinlerarası Kimya Biyokimya Biyokimya Hakkında Genel Bilgiler
5580 kez okundu.

Biyokimya Tepkimelerine Dair...

Biyokimyadaki tepkimeler de tabi ki her tepkime gibi evren kanunlarına uyarlar ama bazı yönlerden normal laboratuvar tepkimelerinden farklılık gösterirler.

Mesela glikozun yanmasını ele alalım. Glikozun yanma tepkimesi için net denklem aslında vücutta da, lab da da aynıdır, yani suyla karbondioksit açığa çıkar, ve oksijen gereklidir..Açık havada saf glikozu aldığınızda bas ısıyı, hemen yanacaktır, lakin glikozun vücuttaki metabolizmasını (glikoliz, sitrik asit çemberi, ...) bilenler bu basit tepkimeyi gerçekleştirmenin ne kadar acılı olduğunu bilirler. İşin içine bir sürü enzim ve ara ürün girer, bu ara ürünlerden bazıları başka metabolik yollara saparlar, falan da filan.. (Burada okuyucu glikozun havada yanması olayının da birdenbire değil de oksijenle birlikte belli bir tepkime dizisi halinde gerçekleştiğini aklından çıkarmamalıdır). Tabi bunlar sebepsiz değildir.. Öncelikle glikozun vücutta yanması bir amaca yöneliktir: o da ATP üretmek...Yani tepkime sonunda açığa çıkan enerjiyi belli bir şekilde depolamak gereklidir; dışarda bu mümkün değildir, tepkime gerçekleşir ve açığa çıkan ısı tepkime ortamının sıcaklığını arttırır. O yüzden bu enerjiyi ATP deki bağ enerjisi olarak depolamak için bu tip bir tepkime silsilesine gerksinim vardır. Ayrıca bu enerjinin birden değil de yavaş yavaş açığa çıkarılması mantığa uygundur..Bir diğer nokta da vücuttaki diğer biyomoleküllerin metabolizmalarının birbirinden bağımsız olmayıp sürekli kesişim halşnde olmasıdır, bu yüzden glikoz metabolizmasındaki bir ara ürün amino asit veya yağ metabolizmasında kullanılabilir..

Başka güzel bir örnek ATP'nin kullanımına yöneliktir, bildiğiniz üzre negatif ΔG'li istemsiz tepkimeler enerjiye gereksinim duyarlar ve bu lab'da dışardan ısı vermekle mümkün olur.. Vücutta ise enerji kaynağı olarak ATP kullanılır fakat ATP'nin hidrolizinden gelen enerjinin ısı olarak açığa çıkması sıcaklığı arttıracağından ve vücudun da buna tahammülü olmadığından, ATP'nin enerjiyi serbest bırakması başka türlü olur.. Ki genelde bu ilgili moleküle bir fosfat grubunun takılmasıyla sağlanır...Zaten bir sürü molekülün fosfatlı hallerinin karşımıza çıkması tesadüf değildir...

Son olarak çok güzel bir örnek (mesela) mitokondrideki ATP senteziyle ilgilidir.. Bildiğiniz gibi tüm o tepkimeler mitokondrinin matriks bölgesiyle zarlararası bölgesi arasında bir H⁺ derişim farkı oluşturmak içindir ve gerekli enerji bu ikisi arasında bir elektrokimyasal potansiyel farkından karşılanır; fakat bu iki enerji çeşidinin nasıl birbirine dönüştüğü acayip ilginçtir ve bir sonraki yazının konusudur...

Üye Yorumları