Kimyasanal.com Kimyasanal.com Kimyasanal.com
Kimyasanal.com
Ciddiyet sığlığın tek sığınağıdır.
Oscar Wilde
Kimyasanal.com
Kimyasanal.com


Tarih: 30.10.2003
Kategori: Kimya Dükkanı Sağ ok PratiKimya Sağ ok Kimyanın Teknolojik Uygulamaları
25310 kez okundu.


Arabalarda Hava Yastıkları Nasıl Çalışıyor?

80'li yıllardan itibaren yaygın halde kullanılmaya başlanan hava yastıkları aslında ilk olarak II. Dünya Savaşı sırasında uçak pilotları için tasarlanmış. Sonraları işin içine ticari kaygılar ve sağlık da girince otomobillere de uygulanmaya başlanmış bu sistem.

Hava yastıkları üç ana parçadan oluşuyormuş.
  1. Arabanın ön tarafında bulunan ve araba minimum 25-30 km/saat hızla giderken bir yere çarptığında mekanizmayı çalıştıran aygıt. Sensör desek herhalde herkes anlar.
  2. Hava yastığı için hava basıp artistlik yapan :) kimyasal maddeler ve şişirme sistemi.
  3. İnce naylon iplikten yapılmış havalı yastığımız.


Araba bir yere çarptığı zaman sensör devrenin çalışması için bir elektrik sinyali gönderiyor. Bu sinyal şişirme sistemi içinde bulunan NaN3 (Sodyum Azide)'nin ayrışmasını sağlıyor. Sonuçta ortaya normal şartlar altında kolay kolay tepkime vermeyen azot (N2) gazı ve aşırı reaktif sodyum (Na) ortaya çıkmaktadır. Buradaki azot gazı hava yastığının içini doldurarak dünya üzerinde biraz daha yaşamamızı sağlıyor.

2 NaN3 ---> 2Na + 3N2


Ama burada ortaya çıkan sodyum insan için tehlike arzediyor. (Hani laboratuarda su üzerinde çıssss ede ede dans eden, miktarı biraz fazla katılınca patlayan sodyum...) Neyse kimyacı dostlarımız (ki severim kendilerini) bu problemin de çözümünü bulmuşlar. Sodyum önce potasyum nitrat (KNO3) ile reaksiyona sokuluyor.

10 Na + 2 KNO3 ---> K20 + 5 Na2O + N2


Bakın ikinci tepkimede de azot gazı açığa çıktı. Daha sonra oluşan iki oksit (K2O ve N2O) silisyum dioksit (SiO2) ile etkisiz hale getiriliyor.


K2O + Na2O + SiO2 ---> alkalin silikat (yani cam)


İşte ard arda ve kısa sürede gerçekleşen bu tepkimeler hayat ile ölüm arasındaki iki seçenekten birincisini seçmemize vesile oluyorlar. İşte bu da meşhur NaN3.




Yararlanılan Kaynak: Lüzumsuz (!) Bilgiler Ansiklopedisi, Tamer Korugan, 2001.




Üye Yorumları

Yazar Mesaj
mkadird
Tarih: 12.05.2007
ben de sole bisi gormustum

6 NaN3(k) + Fe2O3(k) ---> 3Na2O(k) + 2Fe(k)+ 9N2(k)

ama bunda da iki kati maddenin bu kadar hizli tepkime verebiliyor olmasi beni sasirtti, muhtemelen burda da tepkimeler basamak basamak gerceklesiyordur.


Copyright © 2004-2024 - https://www.kimyasanal.com