C₆₀'ın İsim Babası

Evet, tahmin ettiginiz üzere Buckminster Fuller'den bahsediyorum. Kimya camiasinda, C₆₀' in bulunmasindan sonra cokca ismi gecen, arkadaslarinin ifadesiyle Bucky'den Einstein'in "genc adam, beni sasirtiyorsun" dedigi Buckminster Fuller'den

Kisaca Bucky demek geliyor icimden, kolay olmasi acisindan ama hakettigi saygi nedeniyle, Buckminster Fuller demeyi tercih ediyorum. Kendisi Kimyager degil ama kimyager haric bircok sey. O bir Mimar, Mühendis, Matematikci, Filozof, Şair, Kozmolog; O bir Bilim Adami idi.

Buckminster Fuller'in yaptiklarina bakildiginda, yasadigi zamanin önünde giden bir insan oldugu görülüyor. Hayatina (1895-1983) sigdirdigi seylerden bazilari; 25 Patent
28 Kitap
47 Fahri doktora ünvani (Sanat, Bilim, Mühendislik dallarinda)
12 Mimarlik Ödülü ki iclerinden biri, Amerikan Mimarlar Enstitüsünün ve Ingiliz Mimarlar Kraliyet Enstitusünün verdigi Altin madalya.
Kendi adina kurulmus Enstitü. ( Buckminster Fuller Enstitüsü )
Dünyanin bircok müzesinde bulunan dizayn eserleri.

Buckminster Fuller, en cok " küresel kubbe " bulusu ile taninmistir demek yanlis olmaz. Su ana kadar dizayn edilmis, en hafif, en güclü, en ucuz malzeme ile yapilabilen yapilar olan "küresel kubbelerin" en ünlüsü, Montreal'deki sergi binasinin küresidir herhalde. Binanin kubbesi demek biraz hatali olur gerci. Binanin kendisi bir küre seklinde oldugu icin "kubbesi" diye ayri birseyden bahsetmek biraz abes kaciyor. Yani, klasik anlamda kubbe kavramindan, "küresel kubbe" seklinde bina kavramina gecisi gerceklestirmistir Buckminster Fuller.



C₆₀ molekülüne isminin verilmesinin nedeni ise bu küresel kubbelerden cok, bozulmus ikozahedral yani klasik futbol topu görüntüsündeki C₆₀ yapisinin, oldukca kararli oldugunu göstermesi ve bununla ilgili bircok calisma yapmis olmasidir.



Ayrica yenilenebilir enerji kaynaklarinin (günes, rüzgar, dalga enerjisi gibi)ilk öncülerindendir ki bunu da yaptigi dizaynlarda görmek mümkün. Su sözü de bunu acikca ortaya koymakta:
Enerji krizi diye birsey yoktur, sadece ihmalkarlik krizi vardir.
Fosil ve nükleer yakitlar disindaki enerji kaynaklari ile insanlarin enerji ihtiyaclarinin %100'ünü saglayabileceklerini gösteren, Buckminster Fuller, ABD'deki tüm yüksek akim transfer direklerinin üzerine kurulacak rüzgar jeneratörleri ile ABD'nin gelmis gecmis tüm enerji harcamalarin 3.5 kati kadar enerji saglanabilecegini göstermistir ki bu sanirim oldukca carpici bir gercek.

Buckminster Fuller'in en cok sevdigim yapiti ise -haritalara olan ilgimden dolayi sanirim- Uzay Gemisi Dünya, ya da diger adiyla Dymaxion Haritasi. Bu haritanin cekiciligi, patenti alinmis ilk kartografik ürün olmasinin disinda, dünyayi, tüm kitalari tek parca kagit üzerinde, gözle görülmeyen bir bozunma ile gösterebilen tek harita olmasindan gelmektedir.



Benim bahsetmekte eksik kaldigim, dizayn bilimi ve sanati konusunda da, gerek kagit üzerinde kalmis gerek esere dönüsmüs sayisiz ürün sahibi olan Buckminster Fuller'i rahmetle aniyoruz.

Üye Yorumları

Yazar	Mesaj
	Henüz yorum eklenmedi! İlk yorumu sen yap!